2023 च्या अर्थसंकल्पात कोणाला काय मिळाले ?

नवी दिल्ली (प्रबोधन वृत्तसेवा) - अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2023-24 या आर्थिक वर्षाचा सर्वसाधारण अर्थसंकल्प सादर केला आहे. या अर्थसंकल्पात मोठी घोषणा करत त्यांनी 7 लाख रुपयांपर्यंत कमाई करणाऱ्यांना मोठा दिलासा दिला आहे. आता या लोकांना कोणताही कर भरावा लागणार नाही. याशिवाय आयकर स्लॅबची संख्याही 5 करण्यात आली आहे. अर्थमंत्र्यांनी अर्थसंकल्पात महिला बचत सन्मान योजना सुरू करण्याची घोषणाही केली आहे. यामुळे महिलांना बचत करण्यास प्रोत्साहन मिळेल, असे त्यांचे म्हणणे आहे. या अंतर्गत वार्षिक ७.५ टक्के व्याज मिळेल.

शेतकऱ्यांसाठीही श्री अन्न योजना सुरू करण्याची घोषणा अर्थमंत्र्यांनी केली आहे. त्याअंतर्गत भरड धान्य उत्पादनाला चालना दिली जाणार आहे. अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, जगातील मंदीच्या वातावरणातही भारताची आर्थिक वाढ ७ टक्क्यांपर्यंत राहण्याचा अंदाज आहे. भारतासाठी हे मोठे यश आहे. ते म्हणाले की, देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा आकार वाढला असून आपण जगातील 5 व्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था बनलो आहोत. अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, अमृतकालचा हा पहिलाच अर्थसंकल्प आहे. अर्थव्यवस्थेला बळकटी देण्यासाठी आम्ही गेल्या काही वर्षांत पाया रचला होता.

अर्थमंत्र्यांनी अर्थसंकल्पात शेतकऱ्यांसाठी श्री अन्न योजना सुरू करण्याची घोषणा केली आहे. याअंतर्गत बाजरी, ज्वारी, नाचणी यासारख्या बाजरी उत्पादनासाठी शेतकऱ्यांना प्रोत्साहन दिले जाणार आहे. याशिवाय हैदराबादमध्ये मिलेट्स इन्स्टिट्यूटची स्थापना करण्यात येणार आहे. अर्थसंकल्पात रेल्वेसाठी 2.4 लाख कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे. दुसरीकडे, शहरी पायाभूत सुविधांसाठी दरवर्षी 10,000 कोटी रुपये दिले जातील.

आता फक्त 5 टॅक्स स्लॅब असतील, या लोकांना अधिक फायदे मिळतील

नवीन कर प्रणालीमध्ये 7 लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न असणाऱ्यांवर कोणताही कर आकारला जाणार नाही. याशिवाय टॅक्स स्लॅबची संख्या आता 7 वरून 5 करण्यात आली आहे. पहिला स्लॅब 3 ते 6 लाखांपर्यंत असेल, ज्यामध्ये 5 टक्के कर भरावा लागेल. याशिवाय दुसरा स्लॅब 6 ते 9 टक्के असेल, ज्यामध्ये 10 टक्के कर आकारला जाईल. आणि तिसरा स्लॅब 9 ते 12 लाखांचा असेल, ज्यावर 15 टक्के कर आकारला जाईल. 12 ते 15 लाखांपर्यंतच्या कमाईवर 20 टक्के कर लागू होईल. दुसरीकडे, यापेक्षा जास्त कमाईवर 30 टक्के कर.

कर सवलतीचा लाभ कसा मिळवावा

मोठा दिलासा देत अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 7 लाख रुपयांपर्यंतच्या एकूण उत्पन्नावर कोणताही कर आकारला जाणार नसल्याचे जाहीर केले आहे. याशिवाय जर एखाद्याची कमाई 9 लाख रुपयांपर्यंत असेल तर त्याला फक्त 45 हजार रुपये द्यावे लागतील.

7 लाखांपर्यंतच्या उत्पन्नावर कोणताही कर आकारला जाणार नाही

अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी वैयक्तिक कर संदर्भात 5 मोठ्या घोषणा केल्या आहेत. त्यांनी कर सवलत 7 लाख रुपयांपर्यंत वाढवण्याची घोषणा केली आहे. ही सवलत नवीन आणि जुन्या दोन्ही कर प्रणालींना लागू असेल. ते म्हणाले की 9 लाख रुपयांपर्यंतच्या उत्पन्नावर केवळ 45,000 रुपये कर आकारला जाईल.

प्रथमच महिला सन्मान बचत पत्र सुरू, महिला किती पैसे जमा करू शकतील

अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्पात महिला सन्मान बचत पत्र योजनेची घोषणा केली आहे. या योजनेंतर्गत महिला दोन वर्षांसाठी दोन लाख रुपयांची गुंतवणूक करू शकतील. या ठेवीवर कर सवलत मिळेल आणि ७.५ टक्के परतावा मिळेल. महिलांसाठी अशा प्रकारची ही पहिलीच योजना आहे.

महिलांसाठी बचत योजनेची घोषणा, वृद्धांना मोठा दिलासा

महिला बचत पत्र योजना सुरू करण्याची घोषणा अर्थमंत्र्यांनी केली आहे. याशिवाय ज्येष्ठ नागरिकांसाठी 15 लाखांची मर्यादा 30 लाखांपर्यंत वाढवण्याची घोषणा करण्यात आली आहे.

वाहनांच्या स्क्रॅपिंगवर सूट, इलेक्ट्रिक वाहनांना प्रोत्साहन

वाहनांच्या स्क्रॅपिंगसाठी अधिक निधी दिला जाईल. इलेक्ट्रिक वाहनांच्या वापराला प्रोत्साहन देईल. जुन्या वाहनांवरील स्क्रॅपिंग धोरणांतर्गत लोकांनाही लाभ देण्यात येणार असल्याचे त्यांनी सांगितले.

डिजीलॉकरला प्रोत्साहन दिले जाईल, पॅन कार्ड ओळखपत्र मानले जाईल

अर्थमंत्र्यांनी अर्थसंकल्पात डिजिटल अर्थव्यवस्थेला चालना देण्याबाबतही बोलले. डिजीलॉकरचा वापर वाढवण्यात येणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. याशिवाय पॅनकार्ड हे ओळखपत्र म्हणूनही ओळखले जाईल.

रेल्वेसाठी 2.4 लाख कोटींचा अर्थसंकल्प जाहीर

रेल्वेसाठी 2.4 लाख कोटी रुपयांचा अर्थसंकल्प जाहीर करण्यात आला आहे. रेल्वेच्या नवीन योजनांसाठी 75,000 कोटी रुपयांचा निधी दिला जाणार आहे. रेल्वेमध्ये 100 नवीन महत्त्वाच्या योजना सुरू होणार.

PM गृहनिर्माण योजनेच्या बजेटमध्ये वाढ, 79 हजार कोटी जाहीर होणार

पंतप्रधान आवास योजनेच्या बजेटमध्ये ६६ टक्के वाढ करण्यात आली आहे. या योजनेसाठी एकूण 79 हजार कोटी रुपयांचा निधी देण्यात येणार आहे.

PM विश्वकर्मा कौशल सन्मान योजना सुरू होणार

कारागीर आणि कारागीरांना मदत करण्यासाठी पीएम विश्वकर्मा कौशल सन्मान पॅकेज सुरू केले जाईल. यामुळे उत्पादनांचा दर्जा वाढेल आणि लघु उद्योगांमध्ये रोजगार वाढेल.

नॅशनल डिजिटल लायब्ररी स्थापन केली जाईल

नॅशनल डिजिटल लायब्ररीची स्थापना केली जाईल. याशिवाय राज्यस्तरावरही स्वतंत्र ग्रंथालये सुरू करण्यावर भर दिला जाणार आहे.

अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी ग्रीन ग्रोथचा नारा दिला

अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, फलोत्पादन प्रकल्पांसाठी 2200 कोटी रुपये दिले जातील. पर्यावरणाच्या रक्षणासोबतच विकास करू, असेही ते म्हणाले. त्यांनी याला ग्रीन ग्रोथ असे नाव दिले आहे.

‘श्री अन्न’चे नाव देऊन बाजरीचे उत्पादन वाढविण्यासाठी प्रयत्न केले जातील

अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात बाजरीचे उत्पादन वाढवण्याची घोषणा केली आहे. त्यासाठी शेतकऱ्यांना प्रोत्साहन देणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. त्यांनी मिलेट्सला श्री अन्न सारख्या नवीन नावाने देखील संबोधले आहे.

गरिबांना रेशन, शेतकऱ्यांना मदत

अर्थमंत्री म्हणाले की, कोरोनाच्या काळात कोणीही उपाशी झोपू नये, असा निर्णय आम्ही घेतला आहे. ते म्हणाले की, आमच्या कार्यकाळात 47.8 कोटी जनधन खाती उघडण्यात आली आहेत. याशिवाय पीएम किसान सन्मान निधी अंतर्गत 14 कोटींहून अधिक शेतकऱ्यांना मदत देण्यात आली आहे. कोरोनाच्या काळात 80 कोटींहून अधिक गरीब लोकांना 28 महिन्यांसाठी मोफत रेशन दिले जात आहे. अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, दरडोई उत्पन्न झपाट्याने वाढून १.९७ लाख रुपये झाले आहे.

भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा आकार वाढला, आम्ही पाचव्या क्रमांकावर आलो

अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन म्हणाल्या की, भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा आकार वाढला आहे. भारत जगातील दहाव्या अर्थव्यवस्थेच्या क्रमवारीतून पाचव्या क्रमांकावर पोहोचला आहे.

भारताचा विकास दर ७% असण्याचा अंदाज आहे, ही मंदीतील मोठी उपलब्धी आहे

2023 चा सामान्य अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सांगितले की, या आर्थिक वर्षात देशाचा आर्थिक विकास 7 टक्क्यांपर्यंत राहण्याचा अंदाज आहे. जगात मंदी असूनही, एवढी वाढ दाखवते की आपण योग्य मार्गावर आहोत.

साऱ्या जगाच्या नजरा आमच्याकडे लागल्या आहेत, अमृतकालचा हा पहिलाच अर्थसंकल्प आहे

अमृतकालचा हा पहिलाच अर्थसंकल्प आहे. संपूर्ण जगाच्या नजरा भारताच्या अर्थव्यवस्थेकडे लागल्या आहेत. देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी लढलेले स्वातंत्र्यसैनिक जिथे असतील तिथे आनंदी असतील याची आम्हाला खात्री आहे.

गरीब आणि मध्यमवर्गीयांच्या हिताचा हा अर्थसंकल्प असेल – संसदीय कामकाज मंत्री

सर्वसाधारण अर्थसंकल्पापूर्वी संसदीय कामकाज मंत्री प्रल्हाद जोशी म्हणाले की, हा अर्थसंकल्प गरीब आणि मध्यमवर्गीयांसाठी असेल. ते म्हणाले की, जग आता भारताचे मॉडेल स्वीकारत आहे. भारत प्रगती करत आहे आणि जग आर्थिक विकासाचा स्वीकार करत आहे. विरोधकांनी असंतोष दाखवू नये, असेही ते म्हणाले. देशाच्या विकासासाठी विरोधकांनी मोठे मन दाखवावे, असे ते म्हणाले.